صدور جواز دفن فوری توسط دادپزشکان تحولی نوین در خدمات پس از فوت محسوب میشود. سازمان پزشکی قانونی کشور با راهاندازی سامانه تلفنی ۳۱۶۳ گام بزرگی در تسهیل فرآیندهای پس از فوت برداشته است. این سامانه که با پیششماره ۰۴۱ در دسترس شهروندان سراسر کشور قرار دارد، امکان دریافت مشاوره تخصصی و صدور جواز دفن را در سریعترین زمان ممکن فراهم کرده است.
فهرست مطالب
خدمات سامانه ۳۱۶۳ در راستا صدور جواز دفن فوری
مشاوره تلفنی در مورد فرآیندهای قانونی پس از فوت
هماهنگی برای معاینه متوفی توسط دادپزشک معتمد
صدور الکترونیکی جواز دفن برای موارد غیرقضایی
راهنمایی بازماندگان برای مراحل بعدی
مزایای سامانه در راستا صدور جواز دفن فوری
✅ کاهش زمان صدور جواز دفن از چند روز به چند ساعت
✅ حذف مراجعات غیرضروری به پزشکی قانونی
✅ دسترسی ۲۴ ساعته در تهران و ساعات اداری در سایر شهرها
✅ پشتیبانی توسط پزشکان مجرب آموزشدیده زیرنظر پزشکی قانونی
✅ شفافیت هزینهها با تعرفههای مصوب

مقایسه خدمات دادپزشکان و پزشکی قانونی
-
الف) حیطه فعالیت:
دادپزشکان تنها به موارد فوت طبیعی و غیرمشکوک که در منزل رخ داده باشد رسیدگی میکنند. این در حالی است که پزشکی قانونی مسئول بررسی کلیه موارد مرگهای مشکوک، قضایی و ناگهانی است. به عبارت دیگر، اگر مرگ در بیمارستان یا با علائم غیرطبیعی رخ داده باشد، حتماً باید به پزشکی قانونی مراجعه شود.ب) فرآیند کاری:
در سیستم دادپزشکی، روند کار بسیار سادهتر و سریعتر است. معمولاً با یک تماس تلفنی و ارسال مدارک اولیه، فرآیند شروع میشود. اما در پزشکی قانونی، نیاز به مراجعه حضوری، تشکیل پرونده و طی شدن مراحل اداری پیچیدهتری وجود دارد که ممکن است روزها به طول بیانجامد.ج) هزینهها:
هزینه خدمات دادپزشکان بر اساس تعرفههای مصوب و ثابت محاسبه میشود که معمولاً مبلغی معقول و قابل پیشبینی است. اما در پزشکی قانونی، هزینهها بسته به نوع بررسیهای مورد نیاز میتواند بسیار متغیر و گاهی سنگین باشد.د) زمان پاسخگویی:
سیستم دادپزشکی به دلیل تخصصی بودن و محدودیت موارد، معمولاً در کمتر از 24 ساعت به درخواستها پاسخ میدهد. اما در پزشکی قانونی با توجه به حجم بالای پروندهها و پیچیدگیهای کار، ممکن است فرآیند بررسی چندین روز طول بکشد.ه) محل ارائه خدمت:
یکی از مزایای مهم سیستم دادپزشکی این است که در بسیاری از موارد، کارشناسان میتوانند به محل مورد نظر مراجعه کنند. این در حالی است که در پزشکی قانونی، حتماً باید به مراکز مشخص شده مراجعه شود که ممکن است برای بسیاری از خانوادهها مشکلساز باشد.و) تخصص کارکنان:
هر دو سیستم از پزشکان مجرب استفاده میکنند، اما در پزشکی قانونی معمولاً پزشکان با تخصصهای خاص مانند آسیبشناسی (پاتولوژی) فعالیت میکنند، در حالی که دادپزشکان بیشتر پزشکان عمومی آموزشدیده هستند که دورههای تخصصی مربوطه را گذراندهاند.ز) ارزش قانونی:
گواهیهای صادر شده توسط هر دو مرجع از نظر قانونی معتبر هستند، اما گزارشهای پزشکی قانونی در محاکم قضایی از وزن بیشتری برخوردارند، به خصوص در مواردی که احتمال پیگرد قضایی وجود دارد.

سوالات متداول در راستا صدور جواز فوت فوری
سوال ۱: آیا برای تمامی موارد فوت میتوان از این سامانه استفاده کرد؟
✅پاسخ: خیر، فقط برای موارد طبیعی و غیرمشکوک در منزل قابل استفاده است.
سوال ۲: آیا این خدمات برای شهرستانها هم فعال است؟
✅پاسخ: بله، اما ساعت پاسخگویی در شهرستانها ۸ صبح تا ۴ عصر است.
سوال ۳: چه مدارکی برای دریافت جواز دفن لازم است؟
✅پاسخ: اصل کارت ملی متوفی، گواهی فوت از بیمارستان (در صورت وجود) و مدارک هویتی درخواستکننده.
بدون دیدگاه