قرار وثیقه یکی از ابزارهای مهم در نظام دادرسی کیفری است که برای جلوگیری از بازداشت غیرضروری متهم و همچنین تضمین حضور وی در مراحل تحقیق و محاکمه صادر میشود. این قرار، نهتنها از حقوق شهروندی حمایت میکند، بلکه تعادل بین آزادی متهم و حقوق عمومی جامعه را حفظ مینماید. به بیان ساده، وثیقه ضمانتی است که متهم یا شخص ثالث ارائه میکند تا دستگاه قضایی اطمینان پیدا کند که وی در زمان لازم به دادگاه مراجعه خواهد کرد.
فهرست مطالب
فلسفه صدور قرار وثیقه
صدور قرار وثیقه بر پایه اصل برائت انجام میشود؛ به این معنا که تا زمانی که جرم اثبات نشده است، فرد باید در وضعیت آزادی باشد مگر اینکه احتمال فرار، تبانی، یا ایجاد اختلال در حذف آثار جرم وجود داشته باشد.
قاضی برای صدور قرار وثیقه موارد زیر را بررسی میکند:
نوع و میزان مجازات جرم
شخصیت متهم
سابقه کیفری
وضعیت خانوادگی و اجتماعی
احتمال فرار یا عدم حضور متهم
خسارت احتمالی به شاکی
انواع قرار وثیقه و شرایط قانونی
۱. وثیقه نقدی
در این روش، مبلغ مشخصی بهصورت نقد توسط متهم یا وثیقهگذار پرداخت میشود.
مناسب برای جرائم سادهتر یا پروندههایی که ارزش اقتصادی آنها مشخص است.
در صورت عدم حضور متهم، مبلغ به نفع دولت ضبط میشود.
یکی از سریعترین شیوههای تأمین وثیقه است.
۲. وثیقه ملکی
در این نوع، سند مالکیت ملک به عنوان تضمین ارائه میشود.
ارزش ملک باید متناسب با مبلغ قرار باشد.
کارشناسی رسمی و استعلامات ثبتی انجام میشود.
در صورت عدم حضور متهم، سند ضبط و ممکن است ملک به فروش گذاشته شود.
۳. ضمانتنامه بانکی
این نوع وثیقه معمولاً در پروندههای اقتصادی یا افراد دارای اعتبار مالی استفاده میشود.
بانک متهم را ضمانت میکند.
فرایند صدور آن بیشتر رسمی و اداری است.
برای تجارتپیشگان و شرکتها بسیار کاربردی است.
۴. اسناد مالی و تجاری (چک، سفته، اوراق بهادار)
مناسب برای پروندههایی با ارزش مالی مشخص
اسناد قابلیت توقیف و وصول دارند
در صورت تخلف، تبدیل به وجه نقد شده و ضبط میشوند
تفاوت قرار وثیقه با قرار کفالت و بازداشت موقت
- قرار کفالت: شخصی به عنوان کفیل ضمانت حضور متهم را میدهد، بدون نیاز به ارائه مال یا سند.
قرار وثیقه: دارایی مشخصی به صورت قابل ضبط معرفی میشود.
بازداشت موقت: شدیدترین نوع قرار تأمین است که منجر به زندانی شدن متهم میشود و در صورت امکان، باید با موارد سبکتر مانند قرار وثیقه جایگزین شود.
شرایط آزادی متهم با قرار وثیقه
پس از صدور قرار وثیقه توسط بازپرس یا قاضی، متهم میتواند با معرفی وثیقه مناسب آزاد شود. نکات مهم در این مرحله:
ارزش وثیقه باید با مبلغ تعیین شده هماهنگ باشد
وثیقهگذار باید اهلیت قانونی داشته باشد
در صورت حضور منظم متهم در تمامی جلسات، وثیقه پس از اتمام پرونده آزاد میشود
اگر متهم متواری شود، تصرف قضایی روی وثیقه انجام میگیرد
امکان کاهش یا تبدیل وثیقه
در صورتی که مبلغ وثیقه غیرمنطقی یا بیش از توان متهم باشد، تیم حقوقی ما میتواند از مسیرهای قانونی زیر اقدام کند:
درخواست کاهش مبلغ وثیقه
درخواست تبدیل وثیقه ملکی به ضمانت بانکی یا بالعکس
اعتراض به قرار صادره
استناد به شرایط شخصی یا حسابرسی اجتماعی متهم
نقش وکیل متخصص در تعیین قرار وثیقه
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درگیر پرونده کیفری هستید، میتوانید همین حالا با مشاوران حقوقی ژیان در ارتباط باشید تا راهکار مناسب را دریافت کنید.
بدون دیدگاه